Teren wpisany do ewidencji zabytków

Mazowiecki konserwator zabytków zdecydował o wpisaniu do ewidencji zabytków województwa mazowieckiego całego terenu żydowskiego cmentarza w Płońsku. Większość tego obszaru jest już zabudowana obiektami handlowymi. A co ze sprawą działki, gdzie mieściło się Lapidarium?

Na początku lutego mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków zdecydował o włączeniu całego terenu cmentarza żydowskiego przy ulicy Warszawskiej w Płońsku - funkcjonującego od XVI w. do połowy XX w., do wojewódzkiej ewidencji zabytków woj. mazowieckiego. Obszar ten - ponad 3 ha, został już w większości zabudowany obiektami handlowymi. Decyzja konserwatora niczego nie zmienia dla ich funkcjonowania.

Nadal nie została rozstrzygnięta kwestia kilkuarowej działki - niezabudowanego fragmentu cmentarza, gdzie mieściło się Lapidarium, na której inwestor planuje rozbudowę istniejącego centrum handlowego. Przypomnijmy, że druga decyzja konserwatora zabytków o wpisaniu do rejestru zabytków pozostałości żydowskiego cmentarza w Płońsku została utrzymana w mocy przez ministerstwo kultury, ale inwestor zaskarżył to rozstrzygnięcie do sądu administracyjnego.

Dodajmy, że na kilkuarowej działce przez lata znajdowało się urządzone w latach 80. przez miasto Lapidarium, będące pamiątką żydowskiego cmentarza. Na początku 2016 roku pomnik i macewy, znajdujące się na tej działce zdemontował wieczysty użytkownik tej działki - płońska spółka, która wybudowała centrum Mila i która planowała na terenie Lapidarium rozbudowę centrum. Inwestor argumentował, że przedmioty nie były zabytkami i zdemontowano je w celu ich przeniesienia, a potem ogrodził działkę. Inwestor argumentował m.in., że zakupiona działka miała i ma charakter inwestycyjny, zabudowę handlową przewidywał plan zagospodarowania przestrzennego. Prokuratura nie dopatrzyła się przestępstwa w fakcie, że pomnik został zdemontowany. Obecnie działka nadal jest ogrodzona blaszanym płotem.

Cały teren żydowskiego cmentarza, stanowiący własność Skarbu Państwa, a będący w użytkowaniu wieczystym różnych osób, jest objęty roszczeniem - od 2002 roku z wniosku Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP toczy się postępowanie o zwrot tej nieruchomości.

Katarzyna Olszewska

foto: archiwum