Uczczono twórcę płońskiego szkolnictwa zawodowego

W środę, 10 stycznia w Zespole Szkół nr 1 w Płońsku odsłonięto tablicę upamiętniającą Franciszka Kruszewskiego - pochodzącego ze Zbyszyna nauczyciela, który prowadził podczas drugiej wojny światowej tajne nauczanie, za co trafił do obozu koncentracyjnego. Był budowniczym ZS nr 1, wieloletnim dyrektorem szkoły i twórcą płońskiego szkolnictwa zawodowego. W tym roku mija trzydziesta rocznica jego śmierci.

W uroczystości, którą poprzedziła msza święta w parafii św. M. Kolbego w Płońsku, wzięły udział m.in. władze powiatu i miasta, szkolna społeczność i rodzina Franciszka Kruszewskiego.

Tablicę w szkolnym holu poświęcił ks. Zbigniew Sajewski, a odsłonili ją: burmistrz Andrzej Pietrasik, starosta Elżbieta Wiśniewska oraz wnuczka Franciszka Kruszewskiego, Iwona Wyczańska. Kolejnym punktem spotkania była prelekcja o pierwszym dyrektorze i budowniczym ZS nr 1, a wygłosił ją absolwent szkoły, Ryszard Rączkowski - jeden z inicjatorów odsłonięcia pamiątkowej tablicy, ale także inicjator zmiany nazwy prowadzącej do Manhattanu ulicy. Przypomnijmy, że kilka lat temu rada miasta Płońska przychyliła się do tego wniosku i zdecydowała o zmianie nazwy ulicy - z Leśników na Franciszka Kruszewskiego.

Zmarłego przed 30 laty twórcę płońskiego szkolnictwa zawodowego wspominała również jego rodzina: wnuczka Iwona Wyczańska oraz Krzysztof Kruszewski, dla którego Franciszek Kruszewski był wujkiem.

Franciszek Kruszewski urodził się 10 października 1906 r. w Zbyszynie (gm. Baboszewo) w wielodzietnej rodzinie, a po ukończeniu pięciu klas Szkoły Powszechnej w Błominie - Jeżach został uczniem płońskiego Gimnazjum.

W 1925 r. rozpoczął pracę w zawodzie nauczycielskim na Kresach Wschodnich. W roku szkolnym 1927/28 pełnił obowiązki kierownika Szkoły Powszechnej w Grodźcu (gm. Czerwińsk), a w 1928 r. zamieszkał w Płońsku, gdzie pracował jako nauczyciel Szkoły Powszechnej nr 1 do wybuchu II wojny światowej. Żona Franciszka - Marta również była nauczycielką, a córka Wanda została lekarzem.

Po wybuchu drugiej wojny światowej razem z wieloma pedagogami rozpoczął tajne nauczanie, ale 6 kwietnia 1940 r. z grupą innych nauczycieli został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego - był więziony w obozach w Działdowie, Dachau, Mauthausen i Gusen.

Do Płońska Franciszek Kruszewski powrócił dopiero 26 czerwca 1945 roku i jeszcze tego samego dnia zgłosił się do pracy. Został kierownikiem Szkoły Podstawowej nr 1, a jednocześnie wystąpił z inicjatywą zorganizowania Szkoły Zawodowej i przez kilka lat prowadził dwie szkoły.

Od 1 września 1950 r. Franciszek Kruszewski, na własną prośbę, został przeniesiony na etat nauczyciela i jednocześnie pełnił obowiązki dyrektora Szkoły Zawodowej. W kolejnych latach rozbudował kierowaną przez siebie szkołę - w pierwszej połowie powstało technikum odzieżowe i mechaniczne. Był inicjatorem budowy obecnego kompleksu Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 im. Stanisława Staszica.

Od 1 września 1966 r. nastąpiło oddzielenie się dwóch szkół: Technikum Odzieżowego i Technikum Mechanicznego. Dyrektorem tej pierwszej szkoły oraz Zasadniczej Szkoły  Zawodowej był nadal Franciszek Kruszewski, aż do 1970 roku, gdy przeszedł na emeryturę. Nadal jednak - przez osiem lat pracował w szkole w niepełnym wymiarze godzin jako nauczyciel emerytowany.

Franciszek Kruszewski pełnił również wiele funkcji społecznych - m.in. przez kilka kadencji był prezesem płońskiego zarządu oddziału ZNP. Zmarł 15 stycznia 1994 r. (ko); foto: Maciej Mączyński