W 100. rocznicę pamięć o bohaterach Bitwy Arcelińskiej

W sobotę, 22 sierpnia, odbyły się uroczystości poświęcone 100. rocznicy Bitwy pod Arcelinem.

Uroczystości rozpoczęła msza w kościele parafii św. Ojca Pio w Płońsku, a następnie w Arcelinie odbyła się wspólna sesja rady miejskiej w Płońsku, rady gminy Płońsk oraz rady gminy Baboszewo.

Radni trzech samorządów przyjęły wspólne stanowisko:

„W setną rocznicę Bitwy Warszawskiej czcimy uroczyście jeden z największych triumfów oręża polskiego w dziejach, pamięć polskich żołnierzy poległych w czasie wojny z bolszewikami, a także wszystkich tych, którzy poświęcili swoje zdrowie i życie w walce o wolną Polskę.

W sposób szczególny pamiętamy o uczestnikach starć na terenie ziemi płońskiej - obrońcach Płońska i bohaterach Szarży Arcelińskiej, którzy walnie przyczynili się do ostatecznego zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej.

Niech wydarzenia sprzed stu lat będą wiecznie żywe w pamięci naszej i przyszłych pokoleń Polaków”.

Po sesji, przedstawiciele różnych urzędów i instytucji - na czele z wójtem gminy Płońsk Aleksandrem Jarosławskim, burmistrzem Płońska Andrzejem Pietrasikiem i wójtem gminy Baboszewo Bogdanem Pietruszewskim - odsłonili tablicę upamiętniającą 100 rocznicę Bitwy Warszawskiej, przekazaną wcześniej przez prezydenta Andrzeja Dudę.

Delegacje urzędów, instytucji, organizacji i szkół złożyły zaś wieńce pod pomnikiem poświęconym bohaterom Bitwy Arcelińskiej.

Uroczystości zakończył pokaz jazdy kawaleryjskiej, w wykonaniu przedstawicieli Stowarzyszenia Szwadron Jazdy RP z Wesołej oraz piknik rodzinno-patriotyczny.

Historia w pigułce

W 1920 roku w obliczu bolszewickiego najazdu Polacy musieli ponownie bronić niedawno odzyskanej niepodległości - na Mazowszu stacjonowały dwie rosyjskie armie, mając znaczną przewagę nad Polakami.

Bolszewicy zaatakowali Płońsk wieczorem, 16 sierpnia a jego utrzymanie wydawało się niemożliwe, bolszewicy podchodzili bowiem do pierwszych zabudowań. Polskie pozycje pod Płońskiem obronił, prowadząc brawurową szarżę, 1 pułk szwoleżerów majora Jerzego Grobickiego. 17 sierpnia do Płońska dotarł  201 pułk szwoleżerów, który zorganizował obronę na linii Ćwiklina, wysuwając zwiad do Arcelina i ubezpieczając kierunek Baboszewo - Płońsk. Gdy 17 sierpnia bolszewicy znowu  zaatakowali Płońsk, ponownie zostali pokonani w okolicy Arcelina. Bitwa trwała kilka godzin, przy czym dużą rolę odegrała szarża kawalerii w momencie zagrożenia - 1 pułk szwoleżerów otrzymał już rozkaz wycofania się na Płońsk. Kawaleria w kilku falach uderzyła na piechotę bolszewików odnosząc zwycięstwo. Kilka godzin później na pole bitwy przyjechał dowódca 5 Armii, gen. Władysław Sikorski i udekorował żołnierzy krzyżami Orderu Virtuti Militari. Bitwa o Płońsk, znana z brawurowej szarży kawalerii zakończyła istotną część operacji warszawskiej i dzięki niej bolszewikom nie udało się wyjście na tyły polskiej 5 Armii.

foto: Artur Kołodziejczyk